Að læra tungumál
Slauga á Stykkishólmi. |
Hola!
Í síðasta pístli ræddi ég um mikilvægi þess að þekkja eigin
mörk og þora að biðja um aðstoð. Ég tók það samt skýrt fram að það væri ekkert
að því, t.d. gætir þú kannski ekki gengið upp stiga en þá ættir þú að geta
rúllað upp ramp eða tekið lyftu, í versta falli gætir þú beðið einhvern að bera
þig upp. Það ættu að vera fleiri leiðir fyrir þig að komast áfram, að ná
markmiðinu.
Kan du inte? Vil du inte?
Lesvélin hennar Slaugu. |
Í þessum pístli langar mig að fjalla um það að vera
daufblind og læra tungumál. Eins og ég hef áður greint frá þá missti ég
heyrnina í kringum 5 ára aldur. Þá kunni ég að tala íslensku og hafði lært smá
íslenskt táknmál af eldri systur minni, þó að íslenskuorðaforði 5 ára barns
væri raunar ekki mikil. Ég t.d. sagði alltaf „aði“ þegar ég notaði sagnorð í
þátíð, svo dæmi sé nefnt. Þrátt fyrir það lærði ég meira í grunnskóla. Ég var
reyndar mjög latur nemandi fyrstu 3 árin, nennti sjaldan að lesa og var alltaf
úti að leika. Eina sem ég nennti að læra var stærðfræði, enda aðallega tölur. En
ég tel að þarna hafi sjónskerðingin spilað inn í, ég varð fljótt þreytt að lesa
texta og skoðaði því oftast bara myndirnar í kennslubókinni, ef þær voru
einhverjar og reiknaði dæmin. Átta ára gömul fékk ég borð sem ég gat lyft upp
að andlitinu, svo stækkunargler og svo varð bylting!
Já, það varð tæknibylting því ég fékk sérstakt lestæki í
hendurnar. Ég gat sett bók í það og stækkað textann sem svo birtist á skjá
fyrir framan mig. Allt í einu var ég farin að lesa á fullu og áður en ég vissi
af var ég orðin einn helsti nörd bekkjarins, komin langt á undan hinum í
heimalestri. Íslenskukennararnir tóku þá upp á því að láta mig skrifa eigin
sögur, sem mér þótti afar skemmtilegt.
Tíu ára byrjaði ég að læra ensku. Mér fannst hún leiðinleg
og rétt skreið í gegnum hana fyrsta árið. En enskukennarinn minn ætlaði ekki að
gefast upp á að reyna að kenna mér málið, svo hún lét mig lesa bækur á ensku
auk þess sem annar kennari var fenginn til að kenna mér framburðinn. Ég heyri
nefnilega ekki málið og get ekki lesið texta í sjónvarpi, svo það var ljóst að
ég gæti ekki lært ensku með því að horfa á sjónvarp eins og aðrir. En ég gat
lesið bækur og það var hægt að reyna að útskýra framburðinn fyrir mér í ró og
næði, og smám saman vandist ég þessu.
Fyrst var ég látin lesa upp og túlka léttar barnasögur úr ensku yfir á íslensku
en svo urðu bækurnar þykkari og erfiðari og einn daginn var ég farin að ná mér
í bækur á ensku til að lesa mér til skemmtunar. Á sama tíma lærði ég einnig smá
kanadískt táknmál, enda kunni einn kennarinn það.
Það var þó talsvert auðveldara að læra dönsku, enda fannst
mér danskan líta svipað út og íslenskan auk þess sem ég hafði oft fylgst með
ömmu minni leysa danskar krossgátur. Kannski er eitthvað dönskublóð í mér, en
ég átti í engum vandræðum með að ná málinu og fékk sjaldan undir 9 í einkunn í
dönsku.
Þegar ég var 14 ára byrjaði ég svo að læra frönsku. Ég hafði
áhuga á málinu enda þekkti ég nokkra Frakka og langaði til að kunna þeirra mál.
Við fyrstu sýn virtist franskan eins og geimvísindi, en svo kom annað á daginn.
Málfræðin sjálf er frekar einföld miðað við íslensku, og mér fannst bara mjög
gaman að reyna að læra framburðinn, það tók mig heil 5 ár að læra að skrolla R!
Ég hélt áfram að læra þessi fjögur tungumál í menntaskóla og
var á opinni braut með kjörsvið í íslensku, íslensku táknmáli og dönsku auk
hagfræði og bókfærslu. Um svipað leyti vann ég við þýðingar á dönsku og ensku
og var farin að lesa bækur á sænsku mér til skemmtunar. Mér finnst nefnilega
frekar auðvelt að skilja sænsku og norsku þegar ég kann bæði íslensku og
dönsku, enda eru þetta skyld mál.
Ástæðan fyrir því að ég er að rifja þetta upp er ekki til að
hreykja mér af því að vera svo klár. Ég vil koma því á framfæri að tungumál
lærast ekki í gegnum eyrun, heldur hausinn. Ég fann leið til að læra íslensku
og erlend mál, jafnvel þó ég hafi aldrei heyrt ensku eða dönsku eða frönsku. Ég
fékk viðeigandi hjálpartæki og aðstoð og er afar þakklát fyrir að kennararnir
mínir gerðu sömu kröfur til mín og annarra nemenda. Í dag þarf ég nefnilega að
lesa heilu kennslubækurnar á ensku fyrir háskólann og ein besta vinkona mín er
Svíi, en hvorugt hefði gerst ef ég hefði ekki fengið tækifæri til að læra önnur
tungumál. Þessa dagana er ég að æfa mig í sænsku táknmáli, sem mér finnst bara
mjög spennandi.
Eins og máltækið segir: Where there is a will, there is a way.
Tack så mycket!
Ummæli
Skrifa ummæli